| Türkiye'de hatırı sayılır bir geçmişe sahip sosyoloji yayınında yeni bir dergi olan Sosyoloji Divanı, büyük bir birikime yaslanarak toplumsal sorunları, gerçekleri, durumları, ufukları ve sınırları geçmiş ile gelecek arasında durarak tartışma niyetinde. İnsan ve toplum hallerinin dünden bugüne, bugünden yarına değişen, yenilenen, farklılaşan, yeniden kurulan bir özelliğe sahip olduğu bilinciyle bir okuma, kavrama, anlama ve izah etme tavrı geliştirmek amacında olan Sosyoloji Divanı, insan ve toplumun dahil olduğu, beslendiği, etkilendiği ve etkilediği büyük çerçeveyi anlamlı kabul ederek, kendini bu çerçeveye yerleştiriyor.
Derginin ilk dosya konusu, taşra. taşra fragmanları, taşra halleri. Neresi taşra, neresi merkez? Türkiye'nin hayli zamandır tartıştığı, kimi çıkışları yakalayıp yeniden yitirdiği bir gerilim ortamı. Merkezin taşraya, taşranın merkeze çapraz bakışları. Merkezlerde ve taşralarda yaşanan bir insan gerçekliği. Merkezin kayıtsızlığı, taşranın unutulmuşluğu ve öfkesi. Yahut rutin hayatları. Pek çok bakış, pek çok değerlendirme zemini. Köksal Alver, Taşra Halleri yazısında taşranın ve merkezin yapı taşlarını ele alıyor. Taşranın hangi bakışların ürünü olduğunu, taşrada nasıl hayatın yaşandığını irdeliyor. Celaleddin Çelik, taşranın değişen dünyasını, nostalji, zaman ve mekân kavramları eşliğinde tartışıyor. Ertan Özensel ise taşra tartışmalarında kentin öne çıktığını, oysa kırın kendi içinde derin dönüşümler yaşadığını vurgulayarak kırın yeniden konuşulması gerektiğini hatırlatıyor. Mahmut H. Akın da yerlilik ekseninde bir taşra tartışması yapıyor. Sınır sosyolojisine emek veren Ferhat Tekin, sınırlardaki merkezleri ve taşraları dikkatlere sunuyor.. Taşra okumaları için önemli bir kaynak olan şehir ansiklopedileri ise Mehmet Birekul'un kaleminden sunuluyor. Vefa Taşdelen ise gene taşra ve özellikle Anadolu kentleri için ilginç bir örnek olan Cumhuriyet caddesi fenomenini irdeliyor.
Bu sayıdaki sohbet köşesinde Mustafa Aydın ağırlanıyor. Aydın'la enine boyuna sosyoloji, sosyolojinin işlev ve sorumlulukları, kendisinin sosyolojideki macerası ve yazma serüveni ile Konya konuşuluyor. Kenar Kayıt bölümü, dosya dışını akademik yazıları ihtiva ediyor. Dosya dışındaki yazıların değerlendirileceği bölümde üç makale bulunuyor.. Ahmet Demirhan, Türk romanının kült örneklerinde Sinekli Bakkal'ı edebiyat kanonu bağlamında çözümlerken, yeni okumalara kapı aralıyor. Zehni Özmen, toplumsal tipler ve gençlik kümeleri bakımından dikkat çeken Apaçiler'i ele alıyor. İslam Can ise Milli eğitiminin bir ulus inşasındaki rolüne işaret ediyor.
Hayat Sahnesi, tıpkı diğer bölümler gibi derginin ana bölümlerinden. Bu bölüm portre yazılarını, toplumsal tip incelemelerini, mekân okumalarını, hayattan kareleri içeriyor. Bu denemeler, akademik bilgi ile edebiyat bilgisinin buluştuğu, güncelin tarihsel ve kuramsal olanla karşılaştığı ve harman olduğu bir mecrada yer aiyor. Bu sayıda Mustafa Aydın, Türk sosyolojisinin önemli isimlerinden ve aynı zamanda Konya Selçuk Sosyoloji'nin kurucu bölüm başkanı olan Erol Güngör'ü anlatıyor. Şahin Torun, Erzurum'un kıymetli entelektüeli ve yazarı Ali Karaavcı'yı bir portre denemesiyle yad ederken, Köksal Alver ile Seyfettin Kurt, farklı mesleklerden iki ustayı anlatiyor.
Kitaplık, ağırlıklı olarak yeni yayınların değerlendirildiği, sosyoloji okumalarına bir pencere açma niyetiyle hazırlanan bir bölüm. Bu sayıda yakın zamanlarda yayınlanmış sekiz kitap hakkında değerlendirme yazıları yer buluyor. |
